Welkom

Beste lezers,

In het voorjaar van 1996 begonnen wij met het organiseren van literatuurweekends. Het eerste weekend had ‘De zee’ als thema en waren A. Alberts en J. Slauerhoff de auteurs die aan de orde kwamen. Inmiddels is de lijst van schrijvers en dichters die de revue passeerden indrukwekkend te noemen. Richtten we ons aanvankelijk vooral op de Nederlandse literatuur, de laatste jaren kijken we ook over onze landsgrenzen heen en zijn er weekends besteed aan Russische schrijvers als Anna Achmatova, Marina Tsvetajeva en Tatjana Tolstaja. Op dit moment staan de Zuid-Afrikaanse André Brink, Marlene van Niekerk en Antjie Krog centraal. Omdat het helaas de komende tijd niet mogelijk is om daadwerkelijk bijeen te komen, is deze weblog in het leven geroepen. Wij hopen dat al onze gasten en medelezers via deze weblog de discussie over de door ons geïnitieerde thema’s en literatuur gaande willen houden.

Als je je, om wat voor reden dan ook, niet wilt of kunt inschrijven op de weblogs en je wilt nu of later toch wat zeggen over een van de onderwerpen, dan kun je natuurlijk altijd een e-mailtje naar een van ons sturen. Als je wilt, kunnen wij je bijdrage dan op de weblog plaatsen. En we zullen in ieder geval reageren!

De romans die nu op het programma staan, zijn Memorandum van Marlene van Niekerk, en De bidsprinkhaan van André Brink. Uiteraard bevelen wij aan om deze romans te lezen.
Om mee te kunnen praten over de poëzie van Antjie Krog is het voldoende om de weblog te lezen!

Wij hopen op een levendige gedachtenwisseling.

Met hartelijke leesgroeten, Willy Geursen en Nettie Jacobs, neerlandici


****************************************************


maandag 16 maart 2009

schuld en verzoening

Ik liep tegen de 24e van der Leeuw-lezing aan, die in 2006 door Antjie is uitgesproken aan de Universiteit van Groningen en ik was onder de indruk over de wijze waarop de Zuid Afrikanen met schuld en verzoening zijn omgegaan in het kader van de waarheids-en verzoeningscommissie.
In genoemde lezing citeert Antjie een eenvoudige moeder die voor de commissie tegen de moordenaar van haar zoon zegt dat zij haar eigen menselijkheid alleen kan realiseren door hem te vergeven. Hoe anders dan het westen bij de processen van Neurenberg met de Nazi's is omgegaan. Zeer lezenswaard.

Groet, Jaap

donderdag 5 maart 2009

Geen tranen, maar woede

Bij de dood van PW Botha

Een bijdrage van Antjie Krog

Nederlandse vertaling: Paul Goris

Sinds ik vanmorgen een sms-je van Tom Lanoye keeg, zeggende dat PW Botha overleden was, ben ik vervuld van woede – van het soort dat begint als dowwe woede (doffe woede, nvdv) maar die nu raast als een vuur. Van alle apartheidsleiders was hij voor mij de meest weerzinwekkende, vanwege wat Hannah Arendt een “authentiek onvermogen tot denken” zou noemen. Zijn trage brutale instinct maakten van zijn haast dictatoriale macht een giftig brouwsel met verwoestende gevolgen. Zijn leven heeft meer Zuid-Afrikanen aangetast dan wie ook van zijn voorgangers, omdat hij ons allen gebrutaliseerd heeft.
Ik zal niet om hem wenen.
Hij zal zeker niet worden beweend door de vele activisten die onder zijn wetten en uitzonderingsmaatregelen werden gedood, gemarteld, ontvoerd en vervolgd. Hij zal beslist niet worden beweend in de vele Afrikaner gezinnen die hun zonen in de jaren zeventig naar de grens stuurden, toen hij minister van Defensie was. Hij zal niet beweend worden door de Afrikaner moordenaars die voor de Waarheids- en Verzoeningscommissie in de steek gelaten werden door hun generaals, ministers en president.
Maar het is woede omdat hij vredig gestorven is in zijn eigen huis. Het is woede omdat hij ons naar de verdoemenis hielp en zich dan terugtrok in zijn luxeverblijf waar de boosheid en de zelfhaat van een verkracht land niet eens de gordijnen van zijn salon konden doen ritselen. Het is woede vanwege de arrogantie waarmee hij mensen behandelde als aartsbisschop Desmond Tutu of Nelson Mandela, die in elk opzicht zijn meerdere waren. Het is woede omdat zijn stompzinnig blaffende kop nu te rusten wordt gelegd in een pluchen doodskist, verdomme. Het is woede omdat niemand zijn vermanend vingertje heeft afgehakt om het in een inlegpot op hun bureau te bewaren. Maar het is bovenal woede omdat hij in mij zo’n intens gevoel van wraak wakker maakt dat ik zin heb om de straat op te gaan en iemand in mekaar te rammen.

Uit: Pentijdingen, www.penvlaanderen.be/cms/iamges/tijdingen1-2007.pdf

dinsdag 3 maart 2009

Op die trappe by die voordeur

op die trappe by die voordeur sit my seun
hy hou sy pa se kop in sy hande
[..]

(klik hier en lees het hele gedicht)

Dit binne my

dit binne my
veg teen my tong
[..]

(klik hier en lees het hele gedicht)

Kyk, ek bou vir my 'n land

Kyk, ek bou vir my 'n land
waar 'n vel niks tel nie,
[..]

(klik hier en lees het hele gedicht)

zondag 1 maart 2009

Tom en Bernard

- een gelijkenis over verzoening en gerechtigheid -

Tom woonde tegenover Bernard. Op een dag stal Tom Bernards fiets. Elke dag daarna zag Bernard dat Tom op zijn fiets naar school ging. Na een jaar liep Tom naar Bernard toe, stak zijn hand uit en zei: 'Laat ons ons met elkaar verzoenen en het verleden vergeten.' Bernard keek naar Toms hand en zei: 'En de fiets dan, krijg ik die ook terug?' 'Nee', zei Tom, 'ik had het niet over de fiets, het gaat om verzoening.'

(Deze gelijkenis is geschreven en opgetekend door Mxolisi Mpambani, een Zuid-Afrikaanse dominee, tijdens een bijeenkomst van de Waarheids- en Verzoeningscommissie. Zie Antjie Krog, De kleur van je hart, p. 145)